System reużywalnych elementów, czyli co ma klocek do Swarmchecka?
System jest słowem, które 60 lat temu zdefiniowało historię najważniejszej zabawki w życiu milionów ludzi. Nowa filozofia firmy, działającej od 1932 roku, polegała na zupełnym odejściu od dotychczas sprzedawanych drewnianych zabawek na rzecz jednego innowacyjnego produktu — początkowo nazwanego automatic bendic brick (produkowane od 1949 r.).
„Najlepsza zabawka na świecie”
Klocki LEGO SYSTEM, bo o nich mowa, pozwalają na zbudowanie dowolnej zabawki, na jaką ochotę - i pomysł - ma mały konstruktor. Kolejnego dnia te same elementy mogą posłużyć do stworzenia czegoś zupełnie nowego. I to właśnie dlatego postać nauczyciela filozofii ze Świata Zofii autorstwa Josteina Gaardera nazywa LEGO „najlepszą zabawką na świecie”, porównując je do starożytnej filozofii atomów Leucypa i Demokryta, zgodnie z którą wszystko, co istnieje, składa się z małych cząstek zawierających „haki, wypustki i zaczepy” mogących łączyć się w dowolne kształty i formy. Brzmi znajomo - prawda?
Choć plastikowe klocki były produkowane już wcześniej, nie tylko przez firmę LEGO, to w 1960 roku stały się one wyłącznym produktem firmy, która udoskonaliła dotychczas stosowane rozwiązania produkcyjne. To, co stanowiło o wyjątkowości klocków LEGO, wynikało z innowacyjnego podejścia do rozwoju tworzonych zabawek. Firma postawiła przede wszystkim na procesy badawczo-rozwojowe, które do tej pory obejmują m.in. tworzenie nowych elementów poszerzających możliwości konstrukcyjne oraz nowych sposobów ich wykorzystania (od artystycznej mozaiki czy kompozycji florystycznej po zdalnie sterowane roboty lub zestawy do projektowania architektonicznego). Prawdopodobnie najważniejszą innowacją było uzupełnienie klocków o cylindryczne elementy w ich wnętrzu, które poprawiły przyczepność na tyle, że powstałe konstrukcje można było bezpiecznie przenosić i bawić się nimi jak prefabrykowanymi zabawkami.
Dlaczego piszemy o klockach LEGO na stronie firmy technologicznej prowadzonej przez filozofów?
Cóż… Można doszukać się tu fascynacji z dzieciństwa, jednak za wyborem tego tematu stoją głębsze racje.
Fundacja Optimum Pareto, z której wyrasta idea systemu Swarmcheck, i sama firma odpowiedzialna za produkcję oprogramowania powstała, aby rozwijać cywilizację dialogu, dzięki poprawie jakości racjonalnej debaty publicznej. To nie do końca to samo, co produkcja zabawek, jednak filozofia stojąca za tym projektem jest bardzo podobna do tej, która zdefiniowała klocki LEGO.
Nic się nie marnuje
Reużywalność, czyli możliwość ponownego wykorzystania tych samych elementów w obrębie systemu posiadającego stałe zasady, stanowi fundamentalny zamysł stojący za architekturą systemu Swarmcheck. Również postawienie prac badawczo-rozwojowych w centrum uwagi firmy po to, by produkt oferował coraz to lepsze rozwiązania i nowe funkcje, jest wspólną cechą Swarmchecka i LEGO. Aktualnie Swarmcheck wdraża czwartą już odsłonę swojego systemu oraz ciągle rozwija nowe klasy relacji pomiędzy argumentami i udoskonalana sposoby prezentowania dyskusji użytkownikom.
System Swarmcheck to program do reprezentowania logicznej struktury argumentacji. Gromadzi w bazie wykorzystane wcześniej argumenty i pozwala na ponowne ich użycie w kolejnych grafach (zwanych również mapami) argumentacji. Dzięki temu Swarmcheck nie jest tylko narzędziem odtwarzania wypowiedzi, ale również przestrzenią dynamicznej dyskusji, która ma swoją „pamięć” i pozwala korzystać z dorobku innych użytkowników. Tak jak w przypadku klocków LEGO, system Swarmcheck zwiększa swoje możliwości wraz z przyrostem liczby jego elementów.
Nasz system jest S.P.O.K.O.
Aby system mógł działać, konieczne jest wprowadzenie standaryzacji elementu. W programie Swarmcheck podstawowym elementem jest teza. Poprawnie skonstruowana teza powinna być S.P.O.K.O., czyli:
spójna (z tematem dyskusji),
pojedyncza,
oznajmująca,
konkretna,
oszczędna (w słowach).
Innymi słowy, teza powinna zawierać jedną myśl (możliwe jest tworzenie ich koniunkcji) w formie zdania oznajmującego, które zawiera wszystkie informacje potrzebne do jego zrozumienia (by umożliwić jej reużycie) i odnosi się w sposób konkretny do tematu dyskusji.
Dzięki standaryzacji elementów i prostym zasadom tworzenia relacji argumentacyjnych (łączenia tez) powstaje klarowny obraz dyskusji, niezależnie od tego, w jakiej formie oryginalnie wystąpiła: jako debata, artykuł czy bezpośrednio jako graf argumentacyjny. Standaryzacja ta jest wspierana przez algorytm rozwijany przez Swarmcheck, który wkrótce będzie wspierał użytkowników w poprawnym formułowaniu tez.
Fragmenty danego grafu (tezy lub całe argumenty) mogą zostać przeniesione do innej dyskusji, aby ją ubogacić. W ten sposób możemy również zaoszczędzić czas, pokazując, że pewne poprawne rozumowanie zostało już przedstawione w pokrewnym temacie, bądź że pewna informacja została zidentyfikowana jako fałszywa przez kogoś innego. W ten sposób rozszerzamy tzw. inteligencję zbiorową (ang. swarm intelligence - stąd też nazwa systemu;).
To, co definiuje nasze społeczeństwo — dyskusja, możliwość rozważania idei wyrażonych w języku - dzięki systemowi Swarmcheck zyskuje nową formę. Bardziej przejrzystą, ustrukturyzowaną i skupioną na racjach, a nie tym, kto je wypowiada. Jest to de facto mała innowacja względem dotychczas rozwiniętych narzędzi prowadzenia lub zapisu debaty - bazuje na tekście i wykorzystaniu technologii cyfrowych, które stosowane są codziennie by komunikować ludzi. Innowacja ta jest jednak istotna. Przypomina wprowadzony w 1958 r. wzór klocka z cylindrycznym wypełnieniem, który znaną i prostą zabawkę zamienił w narzędzie nieskończonych, kreatywnych możliwości.
Twórczy rozwój
Jest jeszcze jedna rzecz, która upodabnia systemy Swarmcheck i LEGO — oba mogą być (i są) wykorzystywane w edukacji, gdyż pomagają rozwijać twórcze, a zarazem precyzyjne myślenie. Ponadto stymulują umiejętność równoczesnego analizowania szczegółowych relacji między konkretnymi elementami oraz holistycznego spojrzenia na całość konstrukcji — logicznej lub zbudowanej z klocków. Również wartości i idee inkluzywności, otwartości na różnorodność i zbliżania ludzi do siebie — na przekór tendencjom do polaryzacji społecznej, narastaniu uprzedzeń i konfliktom — przyświecają obu firmom, Swarmcheck i LEGO.
Hasło Rebuild the world to znane motto LEGO.
Swarmcheck zawtórować może Rethink the world!